De verduurzaming van het ‘Doel van Santiago de Chile’

De beeldhouwer Marius van Beek maakte de beeldengroep het ‘Doel van Santiago de Chile’ in 1974. Het bestaat uit een goal met houten doelpalen en een ijzeren netwerk. Aan de bovenlat hangen drie gehangenen van bruine en zwarte was, kippengaas en tentdoek. Voor het doel staat de doelman van polyester; hij is een beul met een kap over zijn kop.

Marius van Beek maakte dit beeld met de bedoeling het tentoon te stellen in München tijdens de WK. Dit plan ging niet door. Het ‘Doel van Santiago de Chile’ is daarna geëxposeerd op talloze Chili manifestaties in Nederland en in de benedenzaal van het Stedelijk Museum in Amsterdam. Deze exposities werden begeleid door de liederen van de Chileense protestzanger Victor Jara.

Daarna kreeg de beeldengroep een plaats in de beeldentuin van zijn atelier. De doelman kreeg een plek vóór het atelier en de gehangenen verdwenen in de schuur. Nog één keer waren ze te zien op een overzichtstentoonstelling in het Gemeentemuseum in Arnhem in 1991, waar de schuur was nagebouwd en de beelden door een raam konden worden bekeken.

Nadat Marius van Beek was overleden in september 2003, kwam Jan Teeuwisse — directeur van het museum Beelden aan Zee — naar het atelier van Marius om diens beelden te bekijken voor een mogelijke expositie in het museum. Nadat hij alle beelden in het atelier gezien had werd hij naar de schuur geleid, waar de aanblik van de gehangenen hem dermate trof, dat hij besloot om juist deze beeldengroep in het museum te gaan exposeren. Hij meende dat in deze beeldengroep, in dit monument, alle disciplines en aspecten van de beroepspraktijk van Marius samen worden gebracht: De creatie (als beeldhouwer), de actualiteit (als journalist en criticus), het protest (als verzetsman).

De beeldengroep kon echter niet in zijn oorspronkelijke vorm op een patio van het museum Beelden aan Zee geëxposeerd worden. De wassen gehangenen zouden smelten en de doelman was te beschadigd en te licht om een storm te overleven. De groep moest worden gerestaureerd en verduurzaamd en in zijn geheel in brons gegoten. Met vereende krachten van de Stichting Marius van Beek en dankzij de financiële steun van Stichting Doen en de Mondriaan Stichting lukte het om dit in drie jaar te verwezenlijken. De beeldengroep is in de verduurzaamde vorm niet meer precies hetzelfde. Er is uitgegaan van het existentiële van de beeldengroep. Maarten Koreman, beeldhouwer en Marius’ assistent heeft op uiterst nauwkeurige wijze het bronsgietproces gevolgd en er de nodige veranderingen in aangebracht. Het is nu een waarachtig Chili monument geworden.